Nieuwe commons & toepassing 'sociale architectuur'
Het publieke domein, de gemeenschap en democratie Het door gedaald vertrouwen gegroeide gat tussen overheden, burgers en organisaties is zorgwekkend. Gevoelens van onmacht, zich niet gezien en beluisterd weten zijn het resultaat. ‘Commons’ kunnen dat gat opvullen, omdat mensen via basisdemocratie zo gemeenschappelijk weer echt invloed kunnen uitoefenen. Wij hebben ervaring in het bevorderen en begeleiden van diverse vormen van commons, waarbij onze kennis over 'sociale architectuur' van grote waarde blijkt te zijnZie ook het boekje van Johan de Kleuver hierover
Decentralisatie en gezamenlijk eigenaarschap Commons hebben oude wortels. De oorspronkelijk betekenis is: hulpbronnen die door alle leden van een groep of samenleving kunnen en mogen worden gebruikt. In Nederland kenden we het begrip als meent, marke of brink; het Engelse commons is nu gebruikelijk. Op allerlei terreinen ontstaan daar de laatste jaren nieuwe vormen van. Vaak, maar niet per se, decentraal en lokaal gebonden. Voorbeelden: de groei van wooncoöperaties door eigen initiatief, de sterke opkomst van Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) in de woningbouw, autodelen, energiecollectieven etc. Ook in de boerenwereld is er een pilot met basisdemocratie waar wij sinds 2018 een actief faciliterende rol in spelen: het Markemodel waar de betrokken partijen gaandeweg vertrouwen opbouwden en tot een deal kwamen (zie voorbeeld 3)
Aanpak: integraal en wederkerig Vanuit onze ervaring kunnen wij nu met name op twee terreinen waarde toevoegen in het begeleiden van basisdemocratie - als vorm van sociale architectuur: 1) initiatieven voor collectief wonen en 2) de brede klimaat- en milieuproblematiek binnen de boerenwereld.
Onze aanpak is integraal, geënt op gedeelde doelen en waarden, en gebaseerd op de dialoog van alle betrokkenen. Bekijk onze drie praktijkvoorbeelden
| "Het is een initiatief wat uit de boeren zelf komt. Ik weet daarom dat wat we hebben afgesproken ook buiten in werking gaat. Daar ben ik heel blij mee. Alle belangrijke partijen zetten er samen de schouders onder.” Peter Drenth Provincie Gelderland
“We werken in vertrouwen met elkaar samen. Je merkt vanmiddag dat het echt een gesprek is waarbij we elke keer weer van elkaar leren, we hebben allemaal een stukje van de puzzel in handen en ondervinden dat die vaak beter op elkaar passen dan we van tevoren denken.” Ellen Besseling Waterschap Rijn en IJssel (na een ‘dealdialoog')
“Onder goede regie worden dialoogsessies gefaciliteerd zodat je als partijen met elkaar vertrouwen op kan bouwen. Je krijgt goede resultaten. De overheid is ook aan het zoeken hoe je het aan kan pakken. Dit is een voorbeeld voor de rest van Nederland.” Jeen Nijboer Rabobank “In het klein bereiken we hier een soort van landbouwakkoord met elkaar” Frits Mulder Rabobank |